Η εφαρμογή της πολιτικής για την προώθηση της ανοικτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων του δημόσιου τομέα σύμφωνα με το Νόμο 4727/2020 και την Οδηγία 1024/2019 της ΕΕ αποτελεί προτεραιότητα για την ελληνική δημόσια διοίκηση, αποφέροντας σημαντικά οφέλη στην κοινωνία, την οικονομία και τη δημόσια διοίκηση. Ενδεικτικά οφέλη από τη διάθεση των ανοιχτών δεδομένων είναι τα εξής:
1. Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα και της παροχής των δημόσιων υπηρεσιών.
2. Η ευκολότερη πρόσβαση σε πληροφορίες και γνώση, τα οποία βοηθούν τις επιχειρήσεις να αναπτύσσουν καλύτερα προϊόντα και υπηρεσίες με οφέλη προς την κοινωνία και την οικονομία
3. Η διασφάλιση της προσβασιμότητας και της διαφάνειας των πληροφοριών προς την κοινωνία, με αποτέλεσμα τη βελτίωση του κοινωνικού προσώπου του κράτους και τη διευκόλυνση της άσκησης κοινωνικής πολιτικής
4. Η προώθηση της συνεργατικότητας, της συμμετοχικότητας και της καινοτομίας.
Ο Νόμος 4727/2020 εξειδικεύει την Οδηγία 1024/2019 της ΕΕ και με το άρθρο 61 ορίζει τις γενικές αρχές που διέπουν τη διακίνηση των ανοιχτών δεδομένων, σύμφωνα με τις οποίες τα δεδομένα του δημόσιου τομέα διατίθενται από τη στιγμή της ανάρτησης, δημοσίευσης ή αρχικής διάθεσής τους ελεύθερα προς περαιτέρω χρήση και αξιοποίηση χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ενέργεια του ενδιαφερομένου ή πράξη της διοίκησης ως σύνολα δεδομένων ή μέσω προγραμματιστικών διεπαφών σε ανοιχτό μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, ο οποίος συμμορφώνεται με ανοικτά πρότυπα από σταθερό σημείο απόθεσης (αρχή της ανοικτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης της δημόσιας πληροφορίας).
Νομοθετικό Πλαίσιο
Το data.gov.gr, υπαγόμενο στην Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αποτελεί το «Μητρώο Ανοικτών Δεδομένων του Δημοσίου» στο οποίο αναρτώνται τα σύνολα των δεδομένων του Δημοσίου, που είναι διαθέσιμα σε ανοικτό και μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, ταξινομημένα σε «Διαρθρωμένα Σύνολα Δεδομένων» (“Datasets”) ή οι σύνδεσμοι προς τους δικτυακούς τόπους των φορέων, όπου αυτά τηρούνται. Το Θεσμικό Πλαίσιο που διέπει το Μητρώο είναι:
- Νόμος 4727/2020 («Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024) Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις.») – Κεφάλαιο I’ Ανοικτά Δεδομένα και Περαιτέρω Χρήση Πληροφοριών του Δημόσιου Τομέα.
- Οδηγία (ΕΕ) 2019/1024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για τα ανοικτά δεδομένα και την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα.
- Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/138 της Επιτροπής της 21ης Δεκ. 2023 για την κατάρτιση καταλόγου συγκεκριμένων συνόλων δεδομένων υψηλής αξίας και τον καθορισμό των ρυθμίσεων για τη δημοσίευση και την περαιτέρω χρήση τους.
